Üniversiteyi mezunları aracılığıyla değerlendirecek verileri nasıl bulacağız ya da oluşturacağız?

ODTÜ’nün mezun sayısı ve mezunlarla ilgili ayrıntılı bilgiler; hem ODTÜ hem de mezunlar için değerleri bilgilerdir. Fakat bu bilgileri güvenilir ve güncel olarak edinebilmek pek kolay değil. Her şeyden önce üniversitenin ya da mezunların hangi bilgilere ihtiyaçları olduğunu belirlemeleri ve bu doğrultuda güncel ve güvenilir verileri sağlamanın yollarını bulmaya çalışmaları gerekmektedir. Bu tür bir girişimin şimdiye kadar oluştuğunu söylemek çok doğru olmaz. Gerekli verileri uygun bir biçimde sağlayacak bir mezunlar ağı bu iş için çok yararlı bir araç olabilir. Öte yandan örneğin Linkedin gibi bir araç yıllardır gerekli verilerin önemli bir bölümünü toparlayarak belirli ölçülerde paylaşmaya da başlamıştır. Linkedin’e benzeyen Xing ve Viadeo gibi bir ölçüde yerel başka araçlar da var. Fakat İngilizce ağırlıklı olması Linkedin’i daha popüler yaptığı gibi ODTÜ mezunları için de daha kullanılabilir olmasını sağlıyor. Böylece Linkedin bir başlangıç noktası tanımlamış oluyor.

Bunun yanı sıra ODTÜ de kendi başlangıç noktasını ODTÜM olarak tanımladı. Bir buçuk yılı aşan geçmişinde ODTÜM’ün gelişme potansiyelini iyi değerlendirdiği söylenemez. Bu gözle bakınca, yapılması gereken çok şey olduğu ortaya çıkıyor.

Konunun tüm boyutlarını tartışmak zaman alabileceği için bu aşamada, mezunların katkılarının da önünü açmak üzere, birkaç noktanın altını çizmiş olmak yeterli olabilir. Öncelikle nasıl bir büyüklükle karşı karşıya olduğumuzu belirlemek yararlı olabilir.

Mezun Sayısı

Öncelikle ODTÜ’nün mezun sayısı olarak verilen değerlerin gerçekte neye karşılık geldiğini belirlemekte yarar var.
2019 yılı bahar dönemi sonuna kadar ODTÜ 116.017 kişiye 139.868 diploma vermiş durumdaydı.
Bununla ilgili dağılım aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:

116.000’den 1960 yılından bu yana “aramızdan ayrılanları” çıkarabilirsek yaşayan ODTÜ mezunu sayısını bulabiliriz.
Yani konu diploma değil de ODTÜ’yü bitirmiş kişi sayısına gelince karşımıza çıkan sayı 116.000 oluyor.

Aslında günümüz olanaklarıyla; yaşayan ODTÜ mezunu sayısını güncel olarak belirleyebilme olanağımız var. Fakat bu işi ciddiye alacak bir yönetim yaklaşımı oluşmadığından her dönemin açılışında diploma sayısı üzerinden mezun tanımlamayı sürdürüyoruz. Bu durumun günümüze kadarki ODTÜ yönetimleri için bir sorun oluşturmadığı anlaşılıyor. 140.000 diploma 116.000 mezundan daha değerli görünebilir. Fakat ODTÜ, aradığında, diploma sayısı kadar mezun bulamayacaktır.
Mezun derneklerinin de üye yapabilecekleri mezunları için esas almaları gereken sayı “116.000- aramızdan ayrılanların sayısı”dır.

Diploma sayısı ile mezun sayısı arasındaki 24.000 farkı belirleyen çaba yalnızca bu 24.000 farkı belirlemekle kalmaz 116.000 mezunun güncel bilgilerinin başlangıç noktasını oluşturur.

Linkedin’in özetlediği ve paylaştığı bilgiler

Üniversite’nin; mezununun nerede, ne yaptığını izlemesi aslında bir açıdan “ürün”üne karşı sorumluluğunun da bir gereğidir. Bu yaklaşımın giderek daha çok benimsenmesi beklenir.

Mezununu izleyen üniversite; hem hangi konudaki çalışmalarda yoğunlaşması gerektiğini daha hızlı ve daha doğru biçimde belirleyecek hem de mezununu yetiştirirken daha doğru seçimler yapacaktır.

Bugün, mezunumuzla ilgili en fazla bilgiyi Linkedin üzerinden alabiliyoruz. Baktığımızda, çoğunluğun nerelerde yaşadığını, hangi kuruluşlarda çalıştığını görebiliyoruz. Bunlar gibi, unvanları, çalışma konularının neler olduğunu ya da becerilerini nasıl tanımladıklarını da öğrenebiliyoruz. Üstelik bunu çeşitli alt başlıklar altında ve biraz uğraşınca karşılaştırmalı olarak da yapabiliyoruz.

Bu aşamada Linkedin’de hızlıca görebildiklerimizin neler olduğuna bakabiliriz. Aşağıdaki sayfa ODTÜ mezunlarını çeşitli özellikleriyle süzebilmenize olanak sağlayan bir sayfadır; izlemeye almanızda yarar var:

https://www.linkedin.com/school/orta-do%C4%9Fu-teknik-%C3%BCniversitesi/people/

Bu sayfaya gelip biraz aşağı-yukarı, biraz da sağa-sola gidip gelerek hem çeşitli özellikleri özet olarak görebilir hem de süzdüğünüz özelliklere uyan mezunlarımızın ad ve soyadları ile birlikte teker teker en belirgin özelliklerini gösteren bir listeye erişebilirsiniz. En temel özelliklerle ilgili genel sayfaların 12 Eylül 2019 durumları aşağıda:

Sayfaya gidildiğinde tablonun tamamını görünmüyor. Fakat biraz araştırınca bu grafik-tablonun oluşturulabileceği anlaşılır. Bu tablo, aynı zamanda, toplanan ya da toplanacak verilere bağlı olarak farklı değerlendirmelerin yapılabilmesi olanağı olduğunu açıklıyor.

Bu sayfalarda uygun süzmeleri yaparak Münih Teknik Üniversitesindeki Python becerili 5 ODTÜ mezununun hepsinin “Technical University Munich”te okumaya giden 2015 sonrası mezunlarımız olduğu da görülebilir.

Linkedin’in bu özelliklerini kullanarak ODTÜ’yü kendi içinde ve diğer üniversitelerle karşılaştırdığım çok sayıda değerlendirmeyi Linkedin dahil çeşitli ortamlarda paylaştım. Burada temel bilgileri de paylaştım ki benzer değerlendirmeleri; kendi bölümleri, işyerleri ya da uzmanlık alanları ve hatta yaşadıkları kentler için yapan mezunlarımız artsın. ODTÜ mezunları topluluğu ve alt topluluklarla ilgili bilgilerimiz çoğalsın ve paylaşılabilsin. Ne olduğumuzu bilmeye bağlı olarak da iletişim ve işbirliği olanaklarını geliştirebilelim.

ODTÜ ve mezunları Linkedin’den çok çeşitli biçimlerde yararlanabilirler. Ne kadar çok yararlanabilirlerse o kadar iyidir de… Fakat bu kadar bilgiyi Linkedin reklamı yapmak için vermiş değilim; daha fazlasını ve daha iyisini yapabilmemiz gerektiğini anımsatmak için anlattım. Dünyayı değiştirebileceğimiz somut konulardan biri belki de budur diye…

ODTÜM ile bir adım atmıştık; fakat tıkandık. Linkedin neredeyse “tüm mezunlarımıza” erişmiş durumda olmasına karşın ODTÜM hem yetersiz kalması hem de özensiz davranılması nedeniyle 20.000 kişiye ancak ulaştı. Bir yolunu bulup kendi mezun ağımızı Linkedin’in yapabildiğinden daha iyi duruma getirebilirsek geleceğin üniversitesini mezun desteğiyle oluşturmada dünyada öncü bir konuma yerleşebiliriz.